Wat kan een model wel, wat een octrooi niet kan? Het antwoord: de uiterlijke vormgeving van een uitvinding beschermen. Een octrooi is ijzersterk om ervoor te zorgen dat een ander jouw uitvinding niet namaakt. Maar een octrooi zegt weinig over het uiterlijk van een ontwerp. Daar is een model voor. In dit blog ontdek je hoe een model werkt en wanneer je voor modelbescherming kiest in plaats van een octrooi.
Verschil tussen een octrooi en een model
Eerst even een korte les in octrooi- en modelrecht. Een octrooi is een juridische tekst met daarin claims. In die claims staat de innovatie beschreven. Dit moet een technische oplossing voor een technisch probleem zijn.
Een model bestaat niet zozeer uit tekst, maar vooral uit figuren en afbeeldingen. Die bepalen de beschermingsomvang. De figuren laten zien wat bijvoorbeeld een stoel of een koffiezetapparaat uniek maakt qua uiterlijke vormgeving. Op die manier kan een concurrent niet hetzelfde design namaken. Een model is dus echt gericht op een product en niet op een idee of op een concept.
Wanneer kiest u voor een model?
Een model is heel geschikt als het puur de vormgeving is die jouw innovatie bijzonder maakt. Maar daarnaast zijn er nog wat redenen te bedenken.
1. Uw uitvinding is al bekendgemaakt
Wanneer je iets bedacht hebt, dan moet het nieuw zijn om er een octrooi op te kunnen krijgen. Heb je het al ergens getoond, op een beurs of in een nieuwsbrief voor klanten bijvoorbeeld, dan is het niet nieuw meer. Een octrooi kan dan niet meer. Een model kan dan nog wel bescherming geven op de vormgeving van je innovatie.
2. Lagere kosten voor een langere periode
Een octrooi is tijdrovend en kostbaar. Het levert ook veel op, maar de kosten kunnen een overweging zijn om te gaan voor een model. Deze kosten zijn vele malen lager dan voor een octrooi. En een model geeft vijf jaar langer bescherming; maximaal vijfentwintig jaar in plaats van de twintig jaar van een octrooi. Tegen relatief lage kosten is het design dus lang beschermd, in heel Europa.
3. Uw uitvinding is niet technisch
Voor een octrooi geldt de voorwaarde dat de uitvinding een technische oplossing moet zijn. Er zijn veel uitvindingen die dat niet zijn. Denk aan kleding, verpakkingen, sieraden en interieurartikelen. Ook in de meubelindustrie wordt veel gewerkt met modellen. Sommige meubels zijn geïnspireerd op ontwerpen van bekende merken, maar de functie van bijvoorbeeld een stoel blijft hetzelfde. Daar zit weinig techniek in, maar er kunnen wel nieuwe ontwerpkeuzes zijn. De focus ligt dan op de toevoegingen. Die kunnen beschermd worden met een model.
Slim nadenken over het model
Het klinkt heel simpel, zeker in vergelijking met een complex document als een octrooi. Een paar afbeeldingen en klaar is de bescherming. Toch is het belangrijk om slim na te denken over de figuren in het model. En dat is precies wat we bij EP&C doen.
Stel bijvoorbeeld dat je een glazen pot ontwikkelt met een bijzonder design. Dan wil je niet dat een ander het op de markt brengt als een vaas. Door het slim aan te pakken voorkom je dit. Dit geldt bijvoorbeeld ook als je de mogelijkheid openhoudt om de pot of vaas in bijvoorbeeld gekleurd glas uit te brengen. Ook door hier weer slim na te denken over het model voorkom je dat een ander jouw prachtige pot ineens in allerlei kleuren uitbrengt.
Verder kun je besluiten om een element optioneel te tonen. Bijvoorbeeld het deksel van de pot. Daarmee zegt u dat de pot uitgevoerd kan zijn met een bepaald deksel, maar dat het met een ander soort deksel (of zelfs zonder deksel) nog steeds binnen het model valt.
Tot slot
Samenvattend is een model een laagdrempelige manier om tegen een lage prijs te beschermen tegen een-op-een kopieën en de ruimte daaromheen. De reikwijdte van een model omvat namelijk ook variaties. Zo komt een concurrent dus niet weg met gewoon iets kleins aanpassen. Een expert op het gebied van modellen kan je helpen om het meeste uit jouw modelbescherming te halen.
