In mijn werk als octrooigemachtigde kom ik regelmatig hardnekkige misverstanden tegen over octrooibescherming. Deze misverstanden kunnen ongemerkt leiden tot verkeerde strategische beslissingen of gemiste kansen. In dit blog zet ik de zeven meest voorkomende misverstanden op een rij.
In mijn werk als octrooigemachtigde kom ik regelmatig hardnekkige misverstanden tegen over octrooibescherming. Deze misverstanden kunnen ongemerkt leiden tot verkeerde strategische beslissingen of gemiste kansen. In dit blog zet ik de zeven meest voorkomende misverstanden op een rij.
1. Met een octrooi mag ik mijn product op de markt brengen
Het gekke aan een octrooi is dat het eigenlijk een negatief recht is. Het geeft je bijvoorbeeld het recht om anderen te verbieden jouw beschermde product te maken of te verkopen. Toch betekent het niet automatisch dat je zelf vrij bent om je product op de markt te brengen.
Je product kan namelijk onderdelen bevatten die onder bestaande octrooirechten van derden vallen. En vaak is dat het geval. Het overgrote deel van de innovaties is namelijk een versie van bestaande technologie of heeft deze technologie nodig voor de innovatie. Voor de marktintroductie is het daarom verstandig om een FTO-onderzoek (Freedom to Operate) uit te laten voeren. Met dit onderzoek controleer je of je geen inbreuk maakt op de octrooirechten van anderen.
2. Ik heb eerst een werkend prototype nodig
Een werkend prototype is geen vereiste voor het aanvragen van een octrooi. Het is voldoende wanneer je uitvinding technisch onderbouwd is en zo beschreven is dat een vakman het begrijpt en kan namaken. Maak je wel tot in detail een goed werkend prototype dan kost je dit in de praktijk veel tijd. Je loopt dan mogelijk het risico dat een concurrent eerder dan jij een octrooi aanvraagt op een vergelijkbare innovatie.
Daarnaast zal de octrooiaanvraag zich meestal niet beperken tot één bepaald uitgewerkt prototype, zelfs als is dat de voorkeursuitvoering is. Samen met de octrooigemachtigde bespreek je alle potentiële uitvoeringsvormen en varianten van de uitvinding, zodat de beschermingsomvang zo breed mogelijk geclaimd kan worden.
3. Octrooien zijn alleen voor zeer complexe uitvindingen
Om een octrooi te krijgen moet je innovatie nieuw en inventief zijn. Dat laatste is in de praktijk sneller bereikt dan je denkt. De drempel voor inventiviteit ligt in de praktijk lager dan veel bedrijven vermoeden. Uitvinders, die expert zijn op hun technologie, denken vaak dat wat ze bedacht hebben zo voor de hand ligt dat het niet geoctrooieerd kan worden. Maar wanneer je een nieuw, ontwikkeld product hebt, dan zitten er vaak heel veel tussenstapjes in die ontwikkeling. Als je al die tussenstapjes bij elkaar ziet, dan is dat alsnog een grote stap, waardoor je mogelijk wel kunt spreken over een inventief karakter.
Denk aan de paperclip of de post-it. Geen complexe uitvinding, maar allebei geoctrooieerd geweest.
4. Alleen producten zijn octrooieerbaar
Ook processen, software en nieuwe toepassingen van bestaande technologie kun je beschermen met een octrooi. Een efficiëntere of milieuvriendelijkere productiemethode bijvoorbeeld. Of een nieuw gebruik van een bestaand materiaal.
In de farmaceutische industrie worden regelmatig octrooien verleend voor nieuwe medische toepassingen van bestaande geneesmiddelen. Een bestaand medicijn, ontwikkeld voor de ene ziekte blijkt bijvoorbeeld ook goed te werken voor een andere ziekte mits het medicijn op een ander doseringsregime wordt toegediend.
5. Octrooien zijn alleen voor grote bedrijven met veel kapitaal
Octrooibescherming is niet exclusief voor multinationals met dikke portemonnees. Ook kleine bedrijven, start-ups en individuele uitvinders kunnen octrooien aanvragen. Door te kiezen voor bepaalde routes kun je de kosten spreiden over een langere periode, waardoor de investering beter bereikbaar is voor kleinere bedrijven.
Voor start-ups heeft een octrooi strategische waarde. Het maakt je bedrijf aantrekkelijker voor investeerders omdat je exclusiviteit kunt aantonen. Dit kan het verschil maken bij financieringsrondes.
6. Het beste octrooi heeft een wereldwijde bescherming
Wereldwijde octrooibescherming bestaat in de praktijk nauwelijks. Zelfs grote multinationals beperken zich tot een strategische selectie van landen, meestal zo’n acht tot tien landen. Volledige wereldwijde bescherming is kostbaar en vaak ook niet nodig.
De landenkeuze bepaal je aan de hand van een aantal strategische factoren. Waar is je belangrijkste afzetmarkt? Waar liggen belangrijke havens? Waar bevindt zich je concurrentie? Waar worden mogelijk inbreukmakende producten gefabriceerd? Veelvoorkomende keuzes zijn de VS, China, Duitsland en Frankrijk. Deze pragmatische aanpak biedt je voldoende bescherming en is betaalbaarder dan bescherming in landen waar je het eigenlijk niet nodig hebt.
7. Er is een instantie die mijn octrooi bewaakt
Een octrooi wordt niet automatisch gehandhaafd door een overheidsinstantie. Je bent zelf verantwoordelijk voor het bewaken van je octrooirecht en het actief toezien op mogelijke inbreuk. Er bestaat geen handhavingspolitie.
Wanneer je vermoedt dat een concurrent inbreuk maakt op je octrooi, moet je zelf besluiten of en hoe je hierop reageert. Je kunt ervoor kiezen om juridische stappen te ondernemen, maar je kunt ook besluiten om geen actie te ondernemen. Deze verantwoordelijkheid ligt volledig bij jou als octrooihouder.
Overigens is in veel gevallen een aangetekende brief aan de inbreukmaker waarin je wijst op jouw intellectuele eigendomsrechten voldoende om de inbreuk te stoppen. Het hoeft echt niet altijd tot een juridisch geschil te komen.
Lees hier onze serie over inbreuk, met tips over hoe je dit aanpakt en hoe je voorkomt dat je zelf inbreuk pleegt.
Heb je vragen over octrooibescherming?
Heb je vragen over jouw specifieke situatie of wil je weten of je uitvinding octrooieerbaar is? Neem gerust contact met me op voor een vrijblijvend gesprek. Ik denk graag met je mee over de beste strategie voor jouw innovatie.
