Prioriteitsrecht: u moet aan deze voorwaarden voldoen om het op te eisen
Je bent de eigenaar van een Nederlandse of Belgische octrooiaanvraag. Dan is de bescherming ‘in the pocket’ toch? Niet helemaal. Als je jouw prioriteitsrecht op een geldige manier wilt opeisen, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Ik leg in deze blog uit welke voorwaarden dat zijn en wat je kunt doen om te voorkomen dat je geen aanspraak meer kunt maken op het recht van de eerste: het prioriteitsrecht.
Hoe zat het ook alweer?
Eerst even een stap terug voor wat meer context. De dag dat je jouw Nederlandse of Belgische octrooiaanvraag indient, geldt als de prioriteitsdatum. De persoon die daarna met dezelfde uitvinding komt, is dan te laat. Het recht dat je hiermee verkrijgt, noemen we het prioriteitsrecht. Vanaf de datum dat je het octrooi indient, heb je 12 maanden de tijd om te beslissen of je het ook in andere landen wilt indienen. Dit eerste jaar noemen we het prioriteitsjaar.
Prioriteitsrecht opeisen
Met prioriteitsrecht opeisen bedoelen we dat anderen later geen octrooi meer kunnen krijgen voor hetzelfde idee. Dit is een belangrijk wapen bij de bescherming van jouw intellectueel eigendom. Er zijn twee voorwaarden om dit prioriteitsrecht op een geldige manier te kunnen opeisen.
- Het moet gaan om dezelfde aanvrager.
- En het moet gaan om dezelfde uitvinding.
Dezelfde aanvrager
Dit ligt misschien voor de hand, maar is in de praktijk niet altijd zo. Tijdens het eerste jaar, het prioriteitsjaar, vinden er namelijk nog wel eens wijzigingen plaats.
Het kan bijvoorbeeld zijn dat een kleinere uitvinder een octrooiaanvraag heeft ingediend, maar opziet tegen de kosten en de lange procedure. De interesse verplaatst zich naar iets anders en dus draagt hij in het eerste jaar de octrooiaanvraag over aan iemand anders die wel met zijn eerste uitvinding verder wilt. Of je wilt zelf graag een octrooiaanvraag van iemand anders overnemen.
Dat is ook iets om aan te denken als tijdens dat eerste jaar het bedrijf wordt overgenomen, van naam verandert of als de IE-rechten in een aparte BV of NV worden ondergebracht. Of als een samenwerking wordt beëindigd of gestart.
Registratie van overdracht
Je kunt tijdens het eerste jaar gerust zelf stoppen met de octrooiaanvraag en het aan iemand anders overlaten. Je moet dan alleen wel ervoor zorgen dat het prioriteitsrecht is overgedragen op het moment dat het eerste jaar afloopt. En dit moet worden geregistreerd. In die registratie moet niet alleen staan dat de octrooiaanvraag wordt overgedragen, maar ook dat het prioriteitsrecht wordt overgedragen. Het is dus belangrijk dat als je bezig bent met het overnemen van een octrooiaanvraag, je dit bespreekt met jouw octrooigemachtigde.
Verlies uw rechten niet
En wat als je dit niet doet? Dan kun je het prioriteitsrecht niet opeisen. Oftewel: je kunt niet zeggen dat je de eerste bent met deze innovatie. In het slechtste geval kun je daarna buiten Nederland of België geen octrooi meer krijgen voor jouw vervolgaanvraag, omdat de nieuwe aanvrager wordt gezien als iemand anders die dus geen recht heeft op prioriteit. En als je toch bijvoorbeeld een Europese aanvraag indient, dan kan de Nederlandse of Belgische aanvraag worden gezien als elke andere eerder ingediende Nederlandse of Belgische aanvraag. Dan kan de octrooiverlening voor Nederland of België via het latere Europese octrooi of voor een unitair octrooi in de weg zitten. Wat de gevolgen zijn van het niet overdragen van het prioriteitsrecht is zeer complex. De boodschap is vooral: zorg dat er een belletje gaat rinkelen als jouw octrooiaanvraag op een andere naam moet komen te staan in het eerste jaar na de indiening. Verandert er iets aan het eigenaarschap, laat dat dan weten aan de octrooigemachtigde.
Dezelfde uitvinding
Alsof dat nog niet genoeg is, kan het ook nog misgaan tijdens het opeisen van het prioriteitsrecht als de uitvinding in het prioriteitsjaar verandert. En dat er iets verandert is helemaal niet raar, want je zit nog in de ontwikkelingsfase.
We hebben in Nederland en België te maken met het enorm strenge European Patent Office (EPO) dat jouw aanvraag beoordeelt. Als je jouw vervolgaanvraag indient (de aanvragen die je in andere landen doet om ook daar jouw innovatie te beschermen), dan mag je nog dingen toevoegen. Stel dat je eerst alleen een gele fiets had ingediend, maar gaandeweg bedenkt dat blauw ook heel goed werkt. Dan kun je dat dus nog toevoegen. Zolang de eerste claim overeind blijft, zal het allemaal goed blijven gaan.
Bedenk wel dat die gele fiets het prioriteitsrecht heeft en die blauwe niet. Dat betekent dat de toetsingsdatum voor nieuwheid en inventiviteit voor de gele fiets op de indieningsdatum van de Nederlandse of Belgische octrooiaanvraag ligt en die van de blauwe op de indieningsdatum van de vervolgaanvraag. Als jij of iemand anders die blauwe fiets dus laat zien of verkoopt voordat de vervolgaanvraag is ingediend waarin de blauwe fiets wordt genoemd, kun je geen bescherming meer krijgen voor de blauwe fiets.
Praat erover
Uitvinders denken dikwijls dat ze alles met hun product kunnen doen nadat ze een octrooi hebben aangevraagd. Maar de claims (de definitie van de innovatie die door het octrooi wordt beschermd) gaan dikwijls over een specifiek aspect. Als je aan de sensor die je hebt bedacht een andere afdichting maakt, dan kan het zijn dat die afdichting niet is beschermd. Als je deze verbetering niet in de octrooiaanvraag opneemt, kan iemand anders een octrooi aanvragen voor een verbeterde versie van jouw oorspronkelijk idee. Als je dus van plan bent om veranderingen aan te brengen aan jouw uitvinding, praat er dan eerst over. Een octrooigemachtigde weet exact wat er binnen jouw octrooiaanvraag wel en niet is beschermd en hoe je zorgt dat doorontwikkelingen ook zijn beschermd.
Wil je advies bij het overnemen van een octrooiaanvraag of overweeg je jouw innovatie te wijzigen tijdens het prioriteitsjaar? Neem dan contact met mij op, ik denk graag met je mee.

Over de schrijver
Ik heb werktuigbouwkunde en materiaalkunde gestudeerd aan de Technische Universiteit Delft. In 2015 ben ik als trainee octrooigemachtigde bij EP&C begonnen en in 2021 ben ik erkend als Nederlands en...
Lees meer over Thomas >