Voor veel voorwerpen is de vormgeving een belangrijk aspect want het oog wil toch ook wat. Je maakt jouw product juist aantrekkelijk met een onderscheidend ontwerp. Of het nu gaat om een consumentenproduct zoals een waterkoker, koffiezetapparaat, tafel of stoel, of om een complexer industrieel product: het is de moeite waard om na te denken over de bescherming van het ontwerp.
Of het nu gaat om één ontwerp of oneindig veel verschillende variaties: in beide gevallen heb je bij het indienen van een modelregistratie de keuze tussen een enkelvoudig of meervoudig model. Maar wat moet je kiezen? In deze blog leg ik je enkele verschillen en voor- en nadelen van het enkelvoudig en meervoudig model uit.
Enkelvoudig model
Bij een model bepalen de ingediende afbeeldingen de gevraagde bescherming. Je hebt daarbij de beschikking over tekeningen, foto’s en afbeeldingen om het ontwerp te laten zien dat u wilt beschermen. Bij een enkelvoudig model gaat het altijd om één ontwerp. Het is wel mogelijk om afbeeldingen in te dienen van verschillende aangezichten van hetzelfde ontwerp.
Op elk aanzicht moet dan hetzelfde ontwerp afgebeeld staan. Stel dat je het ontwerp van een tafel met unieke poten wilt beschermen. Dan kan je geen afbeelding indienen met op de ene afbeelding vier ronde poten en op de volgende vier vierkante poten.
Voordeel van enkelvoudig model
Wanneer een copycat een product op de markt brengt dat enkele verschillen vertoont met jouw enkelvoudige model, ben je dan wel beschermd? Of werkt de bescherming alleen voor één-op-één kopieën?
Geen zorgen want bij de beoordeling van een inbreuk wordt er uitgegaan van de algehele indruk van jouw model en in hoeverre die afwijkt van de bestaande vormgeving. Als het namaakproduct een stuk meer op jouw ontwerp lijkt dan op alle andere bekende vormgevingen, dan zal het gekopieerde product ondanks de kleine variaties dezelfde algehele indruk kunnen wekken. Naar alle waarschijnlijkheid zal het namaakproduct dan binnen het bereik van het enkelvoudig model vallen. Een enkelvoudig model kan hierdoor tegen geringe kosten ten opzichte van een octrooi een goede bescherming bieden.
Nadeel van enkelvoudig model
Hoewel de bescherming van een enkelvoudig model dus breder kan zijn dan wat er op de afbeeldingen zichtbaar is, zijn alle aspecten die worden getoond op de afbeeldingen mee bepalend voor de bescherming. Bij een zeer onderscheidend ontwerp is dit een voordeel. Stel dat alle tafels ter wereld rond zouden zijn en je nu een vierkante vastlegt.
Voor minder onderscheidende ontwerpen is dat iets genuanceerder. De vormgeving van het vast te leggen ontwerp dient namelijk nieuw te zijn en over een eigen karakter te beschikken ten opzichte van de bekende vormgeving. Hierdoor kan het nodig zijn om veel details in de afbeeldingen te laten zien. Die hebben allemaal invloed op de algehele indruk van het model. Al die details beperken het bereik wel en geven ruimte voor de concurrentie om details anders vorm te geven.
Meervoudig model
Een meervoudig model heeft als voordeel dat je meerdere modellen kan indienen om daarin op een slimme manier bepaalde aspecten wel of niet te tonen. Daarmee kan je een zo breed mogelijke bescherming krijgen.
Dit is bijvoorbeeld interessant wanneer van jouw ontwerp verschillende varianten mogelijk zijn. Wanneer uw tafel zich onderscheidt door twee typen poten bijvoorbeeld, zowel A- als U-vormige. Je kan dan voor beide ontwerpen bescherming aanvragen en in elk model de nadruk leggen op een andere variant.
Een tweede optie is om het meervoudig model als het ware gelaagd in te dienen. Dit kan bijvoorbeeld door de modelregistratie op te bouwen als een octrooiaanvraag. Met verschillende varianten die jouw ontwerp op een algemene en een specifieke manier tonen. Zo kunnen de modellen een telkens specifieker bereik hebben, zoals de claims van een octrooiaanvraag. De opeenvolgende modellen zijn dan niet zozeer een geheel andere versie of ontwerp, maar abstracte niveaus van de verschillende versies van uw ontwerp.
Voordeel van meervoudig model
Door in het meervoudige model slim bepaalde aspecten al dan niet te tonen, wordt het met een meervoudig model mogelijk om een zo ruim mogelijke bescherming aan te vragen. Bovendien kan deze bescherming een stuk sterker zijn, omdat een eventuele inbreukmaker het risico loopt om niet op één, maar op meerdere modelregistraties inbreuk te maken.
Nadeel van meervoudig modelrecht
Hoewel de kosten van een meervoudig model in totaal hoger zijn, liggen de kosten per model weer een stuk lager. Het loont dus om na te denken over de wijze van de indiening. Voor een partij als Apple, die soms tientallen varianten van één model aanvraagt, is een twintig- of dertigvoudig model niet zo’n probleem. In de praktijk is een dergelijke indiening niet altijd even haalbaar of zinvol. De beste strategie is daarom afhankelijk van de situatie. Wij geven je hierover graag geschikt advies.
In het kort:
Jouw modelregistratie goed opstellen vergt aandacht. Welke varianten wil je beschermen? Hoe breed moet de bescherming zijn en is dat ook mogelijk? Is een enkelvoudig of meervoudig model de juiste optie? En welke aspecten laat je daarbij zien?
De strategie hangt verder enorm af van de landen waarin je bescherming wilt, omdat de regels voor bescherming per land verschillen. Zo gelden voor een meervoudig model in de Verenigde Staten en China bijvoorbeeld andere eisen dan in de EU.
Voorkom een onnodige misstap en laat je goed adviseren voor een succesvolle indiening zodat je de optimale bescherming voor jouw model hebt.
Wil je hulp bij het indienen van jouw model of advies bij de manier waarop je dit het beste kan doen? Neem dan contact op met ons. We helpen je graag verder.
