Waarom zelfs marktleiders niet immuun zijn: de les van Novo Nordisk

By Mark Jolink 8 Oktober 2025

Blog medicijnen inbreuk octrooi

Veel innovators vertrouwen op hun octrooien als ultieme bescherming. Maar de recente uitdagingen van Novo Nordisk, producent van Ozempic en Wegovy, laten zien dat octrooien nooit een absoluut schild vormen. Zelfs marktleiders kunnen kwetsbaar zijn.

Concurrentie stopt niet bij een octrooi

De omzetgroei van Ozempic wordt onder druk gezet door een mix van factoren. Mounjaro van Eli Lilly is een sterke concurrent met een krachtiger werkingsprofiel in sommige gevallen, waardoor artsen en patiënten sneller overstappen. Daarnaast spelen marktverzadiging, prijs- en terugbetalingsdruk en de dreiging van generieke alternatieven een rol.

Ook apothekers en klinieken bieden in sommige landen zelf bereidingen aan, ook wel compounding genoemd. In principe is compounding bedoeld voor individuele patiëntenzorg, dus normaal kleinschalig.

Rechtszaken tegen apotheken

Toch ziet Novo dat sommige compounders dit op grotere schaal doen. In de VS lopen zelfs rechtszaken tegen apotheken die tirzepatide- of semaglutide-varianten aanbieden buiten het officiële circuit. Novo noemt deze praktijk expliciet als reden voor de neerwaartse omzetverwachting.

Verder zijn er signalen van ongeautoriseerde of slecht gecontroleerde varianten, vooral via online kanalen of in markten buiten de EU en VS. Grootschalige illegale kopieën lijken echter geen hoofdrol te spelen. Het zijn vooral Mounjaro en compounded alternatieven die momenteel drukken op de omzet van Novo Nordisk.

Het gevolg: prijsdruk, reputatierisico’s en juridische strijd.

De les voor innovators

De ervaring van Novo Nordisk laat zien dat een sterke IP-strategie meer vraagt dan alleen een goed octrooi. Even belangrijk is het om continu je innovatie door te ontwikkelen en om zo de voorsprong te behouden. Houd daarnaast de vinger aan de pols met marktmonitoring, zodat je inbreuken, kopieën of alternatieve routes snel kunt signaleren. En zodra zich risico’s voordoen, is gerichte handhaving nodig: optreden op maat, afgestemd op jouw business en marktsituatie. Alleen door deze elementen te combineren, blijft jouw innovatie daadwerkelijk beschermd.

EP&C_CTA_de meerwaarde_1070x410px (1)

 

Over de schrijver

Sinds 2010 werk ik als octrooigemachtigde bij EP&C. Mijn achtergrond ligt in bioprocestechnologie en ik heb een Ph.D. in innovatiemanagement. Mijn werk vormt een brug tussen wetenschap, business...

Lees meer over Mark >