In de hightechsector wordt er veel samengewerkt. Bijvoorbeeld met universiteiten, IT-specialisten of onderzoeksinstellingen. Je hebt nu eenmaal, zeker in een snel veranderende sector als de hightech, niet altijd alle specifieke kennis zelf in huis. Maar als er tijdens zo’n samenwerking een uitvinding wordt gedaan, wie heeft er dan recht op het octrooi?
Wat zegt de octrooiwet?
In Nederland valt dat onder de Rijksoctrooiwet. Die geeft al veel duidelijkheid. Volgens die wet moeten de uitvinder en de aanvrager bekend zijn. De uitvinder is degene die iets bedenkt en de aanvrager is de rechthebbende die de octrooiaanvraag indient.
Als jouw medewerker dus een uitvinding bedenkt, dan is in veel gevallen jouw bedrijf de aanvrager en daarmee heb je recht op het octrooi. Maar als een medewerker van een toeleverancier waarmee je samenwerkt, bijvoorbeeld een software-expert of een universiteit, iets bedenkt dan kan die medewerker of het bedrijf of de universiteit recht hebben op het octrooi. Terwijl je juist zelf het octrooi in handen wilde hebben. Hoe voorkom je dat? Leg op voorhand in een contract vast, wie waar recht op heeft in het geval van een octrooiaanvraag. Als je dat niet doet, dan heeft de bedenker of zijn/haar werkgever recht op het octrooi.
Slimme afspraken bij samenwerking
De kans dat je in de hightechsector aan een innovatie werkt samen met een universiteit of onderzoeksinstelling is behoorlijk aannemelijk. Technologie is complex en vergt vaak meerdere specialisten. De wetgeving bepaalt in dat geval dat de onderzoeksinstelling of universiteit recht heeft op het octrooi als een van jouw ingehuurde specialisten iets bedenkt. Dat kan anders, als je dat op voorhand vastlegt in een contract. Je kunt er ook voor kiezen om gezamenlijk een octrooi aan te vragen.
Houd er wel rekening mee dat het proces van het indienen tot het verkrijgen van een octrooi drie tot zes jaar kan duren. Maak dus afspraken die houdbaar zijn voor een langere periode. Wat gebeurt er als een van de partijen wordt overgenomen, wat bij een faillissement en wat als de partijen er samen niet uitkomen?
Octrooi voegt waarde toe
Een logische keuze bij het maken van de afspraken is: “wie betaalt, bepaalt”. Als je dus degene bent die de experts inhuurt, dan is het ook logisch om overeen te komen dat je het octrooi aanvraagt en de rechten krijgt. Een octrooi voor een innovatie voegt namelijk waarde toe. Je hebt het alleenrecht en kunt jouw geld terugverdienen met de uitvinding. Ook maakt een octrooi jouw bedrijf interessanter voor investeerders.
Die waarde bestaat echter pas als de rechten op jouw naam staan. Als je als bedrijf de vruchten wilt plukken van een innovatie met een octrooi, dan moet je dus hele bewuste afspraken maken. Bekijk het als een onderhandeling waarin voorwaarden over en weer worden neergelegd en worden vastgelegd in een contract.
Gezamenlijke octrooiaanvraag
Een gezamenlijke octrooiaanvraag is een optie, maar wordt minder dikwijls gekozen. En dat is niet voor niets. In het begin gaat het meestal wel goed. Problemen ontstaan dikwijls op het moment dat er keuzes moeten worden gemaakt. Bijvoorbeeld in welke landen je de octrooiaanvraag gaat voortzetten of hoelang je het octrooi in stand wilt houden.
De ene partij ziet misschien wel mogelijkheden bij de hightechindustrie in de Verenigde Staten, terwijl de andere partij daar helemaal geen interesse in heeft en er niet voor wil betalen. Je kunt dan op voorhand afspreken dat de partij die als enige in een bepaald land bescherming wilt, de kosten op zich neemt en dan ook de rechten in dat land heeft.
Nog een mogelijkheid is dat de andere partij een octrooi aanvraagt en je een licentie voor het octrooi verleent. Een licentie om de geoctrooieerde uitvinding toe te passen kan voor je een meerwaarde inhouden. Met een exclusieve licentie bepaal je bovendien of de uitvinding als enige licentienemer in een bepaald gebied, bijvoorbeeld voor een bepaalde toepassing, mag worden toegepast. Maak ook in dat geval goede afspraken.
Complexe onderhandelingen
Onderhandel dus altijd op voorhand over wie er recht heeft op het octrooi en onder welke voorwaarden. Ook als je in eerste instantie niet verwacht dat er een uitvinding zal uit voortvloeien. Gaandeweg kan het voorkomen dat een expert die je inhuurt toch een innovatie bedenkt die interessant genoeg is om te beschermen. In dat geval is het goed om daar al afspraken over te hebben in een contract.
De onderhandelingen over dergelijke contracten zijn complex. Laat je dus altijd goed adviseren door een octrooigemachtigde. Een gespecialiseerde jurist kan daarna de afspraken vastleggen. Zo kun je met een gerust hart op het innoveren richten.
