Zo ga je om met het octrooi van een concurrent

By Holger Seitz 30 Oktober 2024

Header vierkant blog octrooi concurrent

Je komt tijdens de ontwikkeling van een innovatie een octrooi van een concurrent tegen. Wat nu? Dit kan verregaande gevolgen hebben voor jouw eigen uitvinding. In dit blog leg ik je uit welke opties er zijn wanneer je te maken krijgt met de rechten van concurrentie.

Risico van het octrooi analyseren

Het gebeurt met enige regelmaat. Bij mijn werk stuit ik op een octrooirecht van een ander bedrijf of een klant klopt bij mij aan en zegt: "Ik kom een octrooi tegen en het lijkt mijn innovatie in de weg te zitten." Het eerste wat we dan doen is nagaan wat voor recht het betreft. Is het octrooi al verleend of is het een octrooiaanvraag? Is het nog geldig of is het al verlopen? En in welke landen is het geldig? Op basis daarvan is goed in te schatten of het octrooi van de concurrent inderdaad een risico vormt.

Een verlopen octrooi vormt over het algemeen geen risico. Een octrooi in een land waar je geen zaken doet vaak ook niet. En als het om een octrooiaanvraag gaat, dan kan het goed zijn dat het verleende octrooi straks een smallere bescherming toegewezen krijgt dan in eerste instantie gevraagd is. Pas als je meer weet over het octrooi kun je inschatten of er echt sprake is van een risico.

Vier opties

Stel nu dat blijkt dat het octrooi inderdaad een risico vormt, dan hoeft dit niet te betekenen dat je met de rug tegen de muur staat. Gewoon verder gaan met de ontwikkeling of verkoop van uw product of dienst is echter niet altijd de beste keuze. De volgende opties zijn wel mogelijk:

1.    Een ‘design around’; je werkt om het octrooi heen door de innovatie aan te passen. 
2.    Bezwaar aantekenen, bijvoorbeeld via een oppositieprocedure. 
3.    Bezwaar voorbereiden, maar achter de hand houden en niet indienen. 
4.    Licentie afnemen bij de concurrent.

Design around

Dit is vaak een veilige optie. Je loopt hierbij vrij weinig risico dat je de slapende honden van de concurrent wakker maakt. Het is wel belangrijk om voldoende afstand te houden van hun octrooi. Als jouw uitvinding toch te dichtbij dat van uw concurrent komt, kun je ongemerkt alsnog inbreuk plegen. Betrek dus altijd een octrooigemachtigde. Ze hebben de technische en juridische kennis die nodig is om mee te denken over een design around. Soms is een design around niet wenselijk of niet mogelijk.

Bezwaar maken

Bezwaar maken kan via een oppositieprocedure. Deze optie is wat complexer, omdat het een uitgebreide procedure is waarbij je bezwaren indient bij bijvoorbeeld het Europees Octrooibureau. Hieruit moet blijken dat het octrooi in de huidige vorm nooit verleend mocht worden. Omdat het bijvoorbeeld niet nieuw of inventief is. In veel landen kun je binnen een bepaalde termijn na verlening bezwaar maken en soms kan het zelfs tijdens de hele looptijd. In het beste geval ruim je het octrooi van de concurrent gedeeltelijk of helemaal uit de weg.

Bezwaar maken trekt wel de aandacht van de concurrent. Zij weten nu dat u in dezelfde business actief bent en dat je wellicht inbreuk maakt. Een optie om dit te omzeilen is een ‘third party observation’ voordat het octrooi wordt verleend. Deze vorm van bezwaar maken kan anoniem.

Bezwaar voorbereiden

Bij deze optie bereid je argumenten voor, maar dient ze niet in. Je verzamelt argumenten en bewijsmateriaal waaruit blijkt dat het octrooi nooit verleend mocht worden en/of waaruit blijkt dat je geen inbreuk maakt op het octrooi. Daarmee is het octrooi niet weg, maar wanneer de octrooihouder naar jou komt met een beschuldiging van inbreuk, dan ben je goed voorbereid. Dit is een goede optie wanneer je de aandacht niet op jezelf wilt vestigen. Of wanneer je geen tijd of geld kwijt wil zijn aan een oppositieprocedure.

Licentie afnemen

Als je zeker weet dat het octrooi niet verleend mocht worden, maar ook geen oppositieprocedure in wilt, dan is een licentie een oplossing. Wanneer jouw argumenten steek houden, dan kun je deze licentie tegen goede voorwaarden proberen te verkrijgen. Je geeft dan aan dat je goede bezwaren hebt tegen de geldigheid van het octrooi, maar dat je het er desondanks bij wilt laten zitten. De concurrent zal dan sneller geneigd zijn om tegen goede voorwaarden een licentie te verlenen.

Een licentie is ook een goede optie wanneer de tegenpartij veel octrooien heeft. Als je er dan één of twee uit de weg ruimt, zijn er vaak nog genoeg over waar je misschien alsnog inbreuk op maakt.

Eigen octrooiportefeuille

Wanneer je zelf één of meer octrooien hebt, biedt dat weliswaar geen directe bescherming tegen inbreuk op rechten van anderen. Je staat meestal wel sterker. Bij onderhandelingen creëer je veel meer een “level playing field”, omdat niet alleen de concurrent, maar je zelf ook rechten in handen hebt. Een concurrent, die jou wilt aanspreken op inbreuk op octrooirechten, zal voorzichtiger optreden: je hebt immers ook octrooirechten. Zelf octrooi aanvragen op innovaties, maakt je ook in deze situatie sterker.

Tijdrovend en complex

Welke optie je ook kiest: voor allemaal geldt dat je goede argumenten moet hebben. Argumenten die aantonen dat of het octrooi onterecht is verleend of die aantonen dat je geen inbreuk maakt. Het inschatten van het risico en verzamelen van argumenten is tijdrovend en complex. Loop dus daarbij geen risico en schakel een octrooigemachtigde in.

Als je contact met mij opneemt, dan denk ik graag mee over hoe je omgaat met de octrooien van concurrentie.

 

EP&C_CTA_de meerwaarde_1070x410px (1)

 

Over de schrijver

Ik heb elektrotechniek gestudeerd aan de Technische Universiteit Delft en werk sinds 2000 als octrooigemachtigde bij EP&C. Daarvoor was ik werkzaam als ontwerpingenieur in de defensie- en...

Lees meer over Holger >