Een plant beschermen tegen namaken. Het kan, op twee manieren zelfs. Met het
octrooirecht en met kwekersrecht. Net zoals je het modelrecht en octrooirecht kunt
combineren voor de bescherming van bijvoorbeeld een smartphone, kun je voor planten
zowel kwekersrecht als octrooirecht inzetten. Hoe werkt dat precies? En waarom zou je het
allebei willen gebruiken?
Octrooi- versus kwekersrecht
Stel je voor dat je een foto neemt van iemand. Die foto vangt min of meer het complete plaatje:
de kleur van de ogen, het kapsel, de kleding. Iets vergelijkbaars doet kwekersrecht voor een
plant. Het beschermt het complete plaatje: van bloemkleur tot ziekteresistenties en van alles
wat daar tussenin zit. Het is vergelijkbaar met het modelrecht, die het kenmerkende uiterlijk
van een innovatie beschermt.
Wanneer is een plant octrooieerbaar in Europa?
Met een octrooi bescherm je die ene bijzondere technische eigenschap die je met veel moeite
hebt ontwikkeld. Denk aan resistentie tegen plantenziekten of een bijzondere bloemkleur
die je door genetische modificatie hebt verkregen. In Europa, kun je echter een octrooi op een
plant alleen aanvragen als je actief het genetisch materiaal van een plant aanpast. Stel, je vindt ergens een plantje met een bijzondere eigenschap, zoals een resistentie tegen een bepaalde ziekte. Zo'n plant met die eigenschap kun je niet octrooieren in Europa, ook niet als je die eigenschap in een commercieel ras kruist. Maar als je het DNA van een plant aanpast met moderne technieken om dezelfde resistentie te verkrijgen, is de plant wel octrooieerbaar.
Twee is sterker dan één
Waarom zou je als veredelaar beide rechten willen combineren? Wanneer je jarenlang hebt
gewerkt aan bijvoorbeeld een resistentie tegen een specifieke ziekte, dan zit daar veel tijd, geld
en moeite in. Met een octrooi bescherm je deze specifieke resistentie-eigenschap. Vervolgens
kun je deze eigenschap inbouwen in verschillende plantenrassen, die elk met kwekersrecht
worden beschermd.
Het is hetzelfde als met de iPhone. Apple zegt ook niet: “We hebben geen
octrooi nodig op de techniek, want we hebben al modelrecht op het uiterlijk.” Nee, het design is
beschermd door modelrecht. En de techniek, zoals de cameratechnologie, is beschermd door
octrooien. Samen zijn ze sterker dan één. Het zijn geen alternatieven voor elkaar, maar
aanvullende beschermingsvormen die je strategisch in kunt zetten. In een sector waar innovatie
de sleutel is tot succes, kan dat het verschil maken tussen opbloeien of verwelken.
